“Πρωτοβουλία των Πέντε δημάρχων”, 2η δημόσια εκδήλωση Hμερίδα με θέμα : “Ανάπτυξη και Τοπική Αυτοδιοίκηση”, Θεσσαλονίκη 8 Δεκεμβρίου 2013

Εισήγηση - Παρουσίαση του Στεφάνου Ζέρβα , ειδικού συμβούλου του

Δ. Ιωαννιτών με θέμα : Υιοθέτηση καλών πρακτικών στη Στρατηγική

“City Branding”- Το παράδειγμα της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής του Δήμου Ιωαννιτώn 

Η έξοδος της χώρας μας από την κρίση απαιτεί από τους ΟΤΑ να είναι δραστήριοι και ευρηματικοί, συμμετέχοντας έτσι στην ευρύτερη προσπάθεια της συνολικής ανάπτυξης της περιοχής τους, έτσι ώστε να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον και τις υποδομές. Σήμερα για να είναι οι στόχοι αυτοί εφικτοί και υλοποιήσιμοι, θα πρέπει να στηρίζονται στον επαρκή σχεδιασμό και να επιτυγχάνονται με σταδιακή πρόοδο.

Η ειδοποιός διαφορά της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης,  παραπέμπει στον αποκλεισμό των χαρακτηριστικών του μαζικού τουρισμού, τόσο από την πλευρά της προσφοράς, όσο και της ζήτησης. Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη βασίζεται σε  µη εντατικές παρεμβάσεις και δραστηριότητες,  θέτοντας την ποιότητα ως προτεραιότητα έναντι της ποσότητας. Παράλληλα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως η διάθεση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος γίνεται κατά κύριο λόγο από ξένους ΤΟs και από κανάλια διανομής, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζουμε.Η Επιτροπή Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής του Δήμου Ιωαννιτών πρώτο-συστάθηκε το 2011 με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και πέτυχε σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα να φέρει εις πέρας ένα στρατηγικό σχέδιο, προκειμένου η πόλη των Ιωαννίνων  να διαχειρίζεται και κυρίως να προωθεί δυναμικά το τουριστικό προϊόν της. Σε αυτή την κατεύθυνση και μέσα από τη χρήση σύγχρονων μεθόδων ‘marketing’, τη σύσταση εξειδικευμένων ομάδων  εργασίας και τις συνεργασίες με τη διεθνή τουριστική αγορά, διαμορφώθηκε το ‘προφίλ’ του νέου ‘τουριστικού μίγματος μάρκετινγκ’ της πόλης των Ιωαννίνων. Ως αποτέλεσμα η νέα επικοινωνιακή ταυτότητα της πόλης προωθήθηκε με επιτυχία σε επιλεγμένες αγορές στόχους του εξωτερικού με κεντρικό σλόγκαν «Μια πόλη… πολλοί προορισμοί» …«One city ..many destinations» .

α) δημιουργήθηκε o ιστότοπος  ‘www.travelioannina.com’ μια δυναμική δικτυακή πύλη, στην οποία παρουσιάζονται όλες οι πληροφορίες για την πόλη σε ένα εύχρηστο και ευχάριστο για το χρήστη περιβάλλον , παράλληλα η ιστοσελίδα συνδέθηκε με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προβλήθηκε αντίστοιχα σε μηχανισμούς αναζήτησης, αρχικά σε 2 γλώσσες και στη συνέχεια σε άλλες 4 γλώσσες (αναμένεται)

β) Ιδρύθηκε το Γραφείου Τουριστικής Προβολής με αποτέλεσμα να  δημιουργηθεί το πρώτο κεντρικό σημείο πληροφόρησης επισκεπτών σε ένα ιδιαίτερα ελκυστικό και εύκολα προσβάσιμο σημείο της πόλης των Ιωαννίνων. Μια ενέργεια ιδιαίτερα επιτυχημένη κρίνοντας από τα αποτελέσματα της μέχρι σήμερα επισκεψιμότητας του χώρου

Η Τουριστική Επιτροπή του Δ.Ι. κέρδισε το στοίχημα της προσέλκυσης σημαντικών ‘tour operator’ , δημοσιογράφων  & ξένων ανταποκριτών – τηλεοπτικών συνεργείων που ειδικεύονται στο Τουρισμό από χώρες όπως η Τουρκία, το Ισραήλ,  η Ρωσία, η Κύπρος, οι ΗΠΑ , η Βρετανία , η Γερμανία , η Ιαπωνία , η Κορέα,  Αλβανία κ.α. Επίσης η όλη αυτή προσπάθεια που έγινε είχε ως αποτέλεσμα την προσέλκυση διεθνών πολιτιστικών & αθλητικών εκδηλώσεων στη περιοχή όπως το ΕΑ European & Africa water-ski Championship, πολιτιστικές εκδηλώσεις από την Ιαπωνία, Ρωσία, Ισραήλ , Ιταλία κ.α., θέτοντας έτσι τις βάσεις για την καλύτερη ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού των Ιωαννίνων.

Για πρώτη φορά, η πόλη των Ιωαννίνων , διαθέτει πλέον έναν σύγχρονο και τεχνοκρατικά προσανατολισμένο φορέα προβολής και ανάπτυξης , που λειτουργεί υπό τη θεσμική και οργανωτική ομπρέλα της πόλης στα πρότυπα άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων και διεθνών προορισμών Πρωταρχικός στόχος είναι τα Γιάννενα, να προβάλλονται συστηματικά και επαγγελματικά και να αξιοποιούν αποτελεσματικά τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της περιοχής, είτε πρόκειται για τον τουρισμό πόλεων, είτε για την αγορά των επιχειρηματικών διεργασιών, σε συνεργασία πάντα με τους τοπικούς φορείς όπως η Ένωση Ξενοδόχων και Τουριστικών Πρακτόρων του Ν. Ιωαννίνων, το Επιμελητήριο Ιωαννίνων και την Περιφέρεια Ηπείρου

Συνοπτική παρουσίαση Μελέτης - Πρότασης που κατέθεσε πρόσφατα η Επιτροπή Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής του Δήμου Ιωαννιτών,                                             στο Υπουργείο Τουρισμού

(κατατέθηκε στην υπουργό κα Ο. Κεφαλογιάννη στα πλαίσια της Διεθνής Έκθεσης Τουρισμού στο Λονδίνο από τους κ. Ν. Γκόλα Αντιδήμαρχο, Β. Χήτο Δημοτικό Σύμβουλο & κ Σ. Ζέρβα)

 Στόχος της πρότασης  ‘η ένταξη της τουριστικής ανάπτυξης – ανάδειξης της πόλης των Ιωαννίνων στο συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας για το 2014-2016’.

Διανύουμε μια εξαιρετικά δυναμική κατάσταση αλλαγών στη γεωγραφία των ευρωπαϊκών τουριστικών προορισμών πόλης. Νέοι προορισμοί αναδύονται στο χάρτη της Ευρώπης , ιδίως πόλεις που εμφανίζουν στοιχεία ανάπτυξης , της ποιότητας και των εννοιών μάρκετινγκ , στοιχεία αποτελεσματικής διαχείρισης, μοντέλα σύμπραξης ιδιωτικού – δημοσίου τομέα και κυρίως πόλεις με ένα σαφές όραμα και ταυτότητα αλλά και την ικανότητα να προβαίνουν σε τολμηρές ιδέες επενδύσεων και έργων. Παράλληλα, παρατηρείτε το φαινόμενο, κορυφαίοι πρότεροι κλασικοί προορισμοί πόλης, που δεν διαθέτουν αυτά τα στοιχεία, να τείνουν να «εξαφανιστούν από το χάρτη» Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν, τις έρευνες που εκπονήθηκαν και τις ευκαιρίες - συγκυρίες που παρουσιάζονται, καταλήξαμε στο γεγονός πως η πόλη των  Ιωαννίνων, δεν είναι απλώς… άλλος ένας Ελληνικός τουριστικός προορισμός

Τα Γιάννενα,  έστω και μετά από πολλές περιπέτειες και καθυστερήσεις, εξελίσσονται σε έναν καλά ελκυστικά ανεπτυγμένο τουριστικό προορισμό (city break) για τη χώρα, σε σχέση πάντα με τις δυνατότητες, τα στοιχεία και τα πλεονεκτήματα που διαθέτουν ώστε να αποτελέσουν  βάση για την εξερεύνηση της ... αποκαλούμενης ‘άλλης Ελλάδας’. Έτσι αναδεικνύουμε ένα ‘νέο προϊόν’ με υψηλά χαρακτηριστικά και νέες εναλλακτικές μορφές τουριστικών επιλογών, που υφίστανται  στην ευρύτερη περιφέρεια της περιοχής της Ηπείρου.

Η πόλη  πλέον έχει τη δυνατότητα να αναλάβει ένα σημαντικό ή και ακόμη να έχει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στην ενίσχυση της αναγνώρισης – της αντίληψης της ‘νέας Τουριστικής Ελλάδας’ που όλοι οραματιζόμαστε,  ενώ παράλληλα ο συγκεκριμένος προορισμός μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη ενός νέου ‘brand’ τόσο για τη περιοχή της Ηπείρου όσο και ευρύτερα για τη χώρα. Αυτό εκτιμήθηκε πως είναι εφικτό να προγραμματιστεί και να προκύψει στρατηγικά ιδίως μέσω των ευκαιριών που παρουσιάζονται στη χώρα μας, με την επικείμενη ανάληψη  της  Ελληνικής Προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ι. Σημαντικά στοιχεία - δεδομένα της μελέτης  που αξιολογήθηκαν για την υποστήριξη της πρότασης

ü Στην Ευρώπη, ο τουρισμός πόλεων, είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας του τουρισμού. Ο τουρισμός αυτός, παρέχει πλέον δυνατότητες για κάτι πολύ περισσότερο από απλώς το κλασικό ‘διάλειμμα’ σε μια πόλη. Οι επισκέπτες αυτοί έχουν ως χαρακτηριστικά τους τη σημαντική αγοραστική δύναμη και το υψηλό επίπεδο μόρφωσης

ü Μια μεγάλη ευκαιρία για τον τουρισμό πόλεων, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, παρέχεται από τον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών , εξαιτίας κυρίως της εισόδου στην αγορά  πολλών εταιρειών χαμηλού κόστους και των αντίστοιχων προσφερόμενων υπηρεσιών. Ο τουρισμός πόλεων επίσης έχει το πλεονέκτημα ότι δεν είναι εποχικά εξαρτώμενος, έτσι η ζήτηση είναι σταθερή για όλο το χρόνο. Με αυτόν τον τρόπο  οι πόλεις πλέον έχουν μεγάλες δυνατότητες να επωφεληθούν από την άνθηση του εισερχόμενου τουρισμού κυρίως από χώρες όπως η για παράδειγμα η Ασία, αγορά η οποία σύμφωνα με την πρόσφατη στρατηγική που σχεδιάστηκε από το Υπουργείο,  αποτελεί ‘αγορά στόχος’ για την χώρα μας και όντως αναπτύσσεται έντονα

ü Τα δύο τρίτα της ζήτησης, για τους Ευρωπαϊκούς τουριστικούς προορισμούς πόλης, εξακολουθούν να προέρχονται από τις έξι μεγαλύτερες στον κόσμο εξερχόμενες τουριστικές αγορές ( ΗΠΑ, Γερμανία , Ηνωμένο Βασίλειο , Ιταλία , Γαλλία και Ιαπωνία) , με αποτέλεσμα το τμήμα αυτό της αγοράς τουρισμού πόλεων, να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική κατάσταση και τις τάσεις που επικρατούν σε αυτές τις αγορές

ü Οι μικρότερες , ανεξερεύνητες πόλεις , έχουν μια μεγάλη ευκαιρία για την ανάπτυξη του αποκαλούμενου ‘τουρισμού πόλης’ .Οι τρέχουσες τάσεις δείχνουν μια αύξηση της ζήτησης για μικρότερους (σε μέγεθος) τουριστικούς προορισμούς πόλης που βρίσκονται στις νέο- σχηματιζόμενες ευρωπαϊκές περιφέρειες

ü Οι Πόλεις  Τουριστικός Προορισμός, μπορούν να επωφεληθούν από το συνδυασμό του τουρισμού πόλης με άλλες  μορφές τουρισμού και άλλες κοντινές σε αυτές – εύκολα προσβάσιμες περιοχές

ü Στον τομέα του πολιτιστικού τουρισμού , ο ανταγωνισμός μεταξύ των ευρωπαϊκών πόλεων αναμένεται να αυξηθεί , έτσι είναι σημαντικό να αναζητήσουμε νέο περιεχόμενο

ü Η ανάπτυξη νέων προϊόντων , του περιεχόμενου και οι ευκαιρίες για να αναζητηθούν εμπειρίες ενός νέου προορισμού μιας πόλης, με ιδιαίτερη έμφαση στη διαφορετικότητα και τις τοπικές ιδιαιτερότητες, θεωρείτε ως ο πιο σημαντικός παράγοντας για την ‘πόλη τουριστικό προορισμό’

ü Ο Τουρισμός πόλης μπορεί να επωφεληθεί πάρα πολύ από τους νεαρούς επισκέπτες . Το ποσοστό των νέων ανθρώπων που ταξιδεύουν πλέον στο εξωτερικό σήμερα είναι κατά πολύ υψηλότερο από ότι σε προηγούμενες γενιές

ü Στις μέρες μας όλο και περισσότεροι νέοι επιλέγουν τα ταξίδια και μακρινούς προορισμούς, χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες και αναζητούν συναρπαστικές εμπειρίες !!!

ΙΙ. Συγκεκριμένες Προτάσεις για την πόλη των Ιωαννίνων Η πόλη των Ιωαννίνων διαθέτει πλέον σημαντικά πλεονεκτήματα και υποδομές ώστε  εύκολα να εξελιχθεί… 

Ø Η πόλη των Ιωαννίνων διαθέτει πλέον σημαντικά πλεονεκτήματα και υποδομές ώστε  εύκολα να Σε ένα τουριστικό κέντρο για τη ΒΔ Ελλάδα , σύμβολο ταυτότητας και πηγή για διεθνή αναγνώριση χάρη στο πολυπολιτισμικό  προφίλ της , την ποιότητα -ποικιλία & τον καινοτόμο χαρακτήρα της, την υψηλή προστιθέμενη αξία του περιεχομένου των τουριστικών προϊόντων –υπηρεσιών της , την ευρεία γκάμα διαφορετικών εμπειριών που μπορεί να προσφέρει στον επισκέπτη,  τον τρόπο και την ποιότητα της ζωής που διαθέτει, προσφέροντας έτσι την ιδανική βάση για να εξερευνήσει κάποιος την ... άλλη Ελλάδα

ü Σε ένα τουριστικό προορισμό σχετικά συγκρίσιμο με τους σύγχρονους , αναπτυγμένους και ανταγωνιστικούς ευρωπαϊκούς τουριστικούς προορισμούς πόλης, όσον αφορά τις υποδομές , το περιβάλλον ανάπτυξης , την τεχνολογία, τα μέτρα για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας , που διατηρεί όμως παράλληλα τη φιλική και χαλαρή ατμόσφαιρα μιας μικρότερης σε μέγεθος πόλης όπου οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αισθάνονται ασφαλείς και άνετοι και ότι είναι σε θέση να βιώσουν μια υψηλής ποιότητας ζωή

ü Σε ένα διαφοροποιημένο προορισμό σε σχέση με τους  ξένους ανταγωνιστές, για παράδειγμα η πόλη των Ιωαννίνων  διαφοροποιείται από τον υπάρχοντα ανταγωνισμό μέσω της ποιότητας που διαθέτει, την ανάπτυξη των υπηρεσιών υποστήριξης που αναπτύσσει , το χτίσιμο της ‘εικόνας’ και της ‘αναγνώρισης’ που έχει δημιουργήσει (image and recognition build up)

ΙΙΙ. Τα Χαρακτηριστικά της πόλης των Ιωαννίνων που συμβάλλουν στην ανάδειξη και δημιουργία ενός ιδιαίτερου τουριστικού προορισμού στο στρατηγικό σχεδιασμό του Τουρισμού της Ελλάδας για τα επόμενα έτη

•         Πρόκειται για μια πολυπολιτισμική πόλη με ευχάριστο, φιλικό και ασφαλές περιβάλλον

•         Πρόκειται για μια πόλη με πλούσια πολιτιστική , θρησκευτική και ιστορική κληρονομιά

•         Πρόκειται για μια πόλη όπου οι άνθρωποί της είναι γνωστοί για τη παραδοσιακή φιλοξενία τους, είναι ανοιχτοί και να έχουν καλή γνώση ξένων γλωσσών

•         Πρόκειται για μια περιοχή με υψηλή ποιότητα τοπικών προϊόντων διατροφής που παράγονται στη περιοχή

•         Πρόκειται για μια πόλη ‘γεμάτη’ παρέχοντας ένα ευρύ φάσμα των προσφερόμενων εναλλακτικών δραστηριοτήτων αναψυχής και διασκέδασης-ψυχαγωγίας

•         Πρόκειται για μια πόλη που έχει στενή σχέση με την ύπαιθρό  της , η οποία προσφέρει μεγάλες δυνατότητες σε σχέση με  τη φύση , διαδρομές κ.α.

•         Πρόκειται για μια πόλη με κοντινές πλέον αποστάσεις από τα βουνά και τις θάλασσες της γύρω περιοχής όπως το Ζαγόρι, το Μέτσοβο, τα Τζουμέρκα , η Κόνιτσα η Ηγουμενίτσα, η Πρέβεζα, η Πάργα, τα Σύβοτα & η Λευκάδα

•         Πρόκειται για μια πόλη χτισμένη στις όχθες μιας ‘θρυλικής’ λίμνης , της Παμβώτιδας που κουβαλάει τον …ιδιαίτερο μύθο της

•         Πρόκειται για μια πόλη που  είναι ένας προορισμός με καλή σχέση μεταξύ ποιότητας και τιμής στις προσφερόμενες  υπηρεσίες-προϊόντα

•         Πρόκειται για μια πόλη που καταλαμβάνει πλέον μια στρατηγικά  εμπορική – επιχειρηματική & γεωγραφική θέση για την Β.Δ. Ελλάδα και τη χώρα (Λιμάνι Ηγουμενίτσας,  Εγνατία οδός, αναπτυσσόμενη Νότια Αλβανία, Οδικός άξονας σύνδεσης  Μαυροβούνιου-Τιράνων -Ιωαννίνων )

•         Τα τελευταία δύο χρόνια, η πόλη των Ιωαννίνων έχει ενδυναμώσει την ταυτότητά της και έχει αυξήσει την αναγνώρισιμότητά της  , προκαλώντας το ενδιαφέρον και αυξάνοντας την  δημοτικότητά της σε στοχευμένες αγορές, του εξωτερικού  με συνέπεια μια σειρά από Ενώσεις ξένων τουριστικών εκπροσώπων αλλά και αεροπορικών  εταιρειών να ενδιαφέρονται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους  στα Ιωάννινα.

Σύμφωνα με την στρατηγική που υιοθετήθηκε και τις αντίστοιχες ενέργειες που έγιναν, δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις ώστε η πόλη των Ιωαννίνων να αξιοποιήσει κατάλληλα και να αναδείξει τα πλεονεκτήματά της ώστε να  είναι σε ‘προνομιακή θέση’, με στόχο να αναλάβει ηγετική θέση στο ‘χάρτη’ της συγκεκριμένης τουριστικής αγοράς, διαμορφώνοντας έτσι τάσεις και έναν πολλά υποσχόμενο τουριστικό προορισμό πόλης για την χώρα μας. Με δεδομένη τη διαχρονική αδυναμία της πολιτείας, να αντιληφθεί τη σημασία του τουρισμού και να χαράξει την αναγκαία στρατηγική, οι τοπικές κοινωνίες & ο ιδιωτικός  τομέας, μέσα από την αυτοδιοίκηση, παράλληλα με τη συνεχή προσπάθεια αφύπνισης της πολιτείας, θα πρέπει να αναλάβουν περισσότερες πρωτοβουλίες. Μόνον έτσι θα διαχυθούν  τα οφέλη που ο  Τουρισμός μπορεί να προσφέρει στο σύνολο της τοπικής οικονομίας και της κοινωνίας. Το σύγχρονο μοντέλο στρατηγικής ανάπτυξης των Δήμων επιβάλλεται πλέον  να στηρίζεται στην ενίσχυση των υπαρχόντων και την δημιουργία νέων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που να αναδεικνύουν, να απελευθερώνουν και να αξιοποιούν τις δυνατότητες των άυλων και υλικών πόρων μιας περιοχής.