Πρωτοβουλία των 5 Δημάρχων: Ο Δήμος σχεδιάζει και στηρίζει, οι πολίτες συμμετέχουν και επιχειρούν, η πόλη αναπτύσσεται και ευημερεί

Τις θέσεις τους για την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδει η «Πρωτοβουλία των 5» στη συμμετοχή του πολίτη, στις δράσεις των ενεργών δημοτών, καθώς και στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, παρουσίασαν σήμερα στα Γιάννενα οι 5 δήμαρχοι που την απαρτίζουν.

Η Κοινωνία Πολιτών στην Ελλάδα εξακολουθεί να  παραμένει καχεκτική.

Στο πολιτικό λεξιλόγιο, ωστόσο, χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο οι έννοιες των συμμετοχικών διαδικασιών, της διαβούλευσης, της συμμετοχικής δημοκρατίας, της αποκέντρωσης, της κοινωνικής επιχειρηματικότητας κ.λ.π. Η αλήθεια είναι ότι οι πολίτες συνήθως αποφεύγουν να συμμετέχουν, επειδή δεν πιστεύουν ότι η συμμετοχή τους μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Ο συμμετοχικός σχεδιασμός προϋποθέτει την αρμονική συνεργασία, την κατανόηση, τον αλληλοσεβασμό και τη σχέση εμπιστοσύνης όσων συμμετέχουν, δηλαδή του Δήμου, των συλλογικών φορέων, των δημοτών.

Η καθιέρωση της αποκέντρωσης δεν οδήγησε στην πολιτική αποκέντρωση, ούτε μετέβαλε το προϋφιστάμενο δημαρχοκεντρικό σύστημα διακυβέρνησης.

Το αποτυχημένο παράδειγμα των προηγούμενων δεκαετιών, όπου οι κοινότητες  είχαν περιοριστεί αποκλειστικά στον ρόλο του άμεσου διαχειριστή πόρων, υποδομών και υπηρεσιών, δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην οικοδόμηση ενός νέου συγκεντρωτικού μοντέλου.

Πρέπει να δοθεί στις κοινότητες το περιθώριο να αναδείξουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών και της τοπικής οικονομίας στο πλαίσιο του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδίου του Δήμου. Γιατί όσο πιο κοντά βρίσκονται τα κέντρα λήψης των αποφάσεων στον πολίτη, τόσο πιο ενεργός και συμμετοχικός γίνεται και αυτός.

Για να καρποφορήσουν και να επιτύχουν ανάλογα σχέδια, εκτός από την πολιτική βούληση,  απαιτείται και το κατάλληλο κοινωνικό, νομικό και οικονομικό περιβάλλον.

Εδώ θέλουμε να τονίσουμε ότι παρότι είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες οι πρωτοβουλίες που προέρχονται από την κοινωνία των πολιτών, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υποκαθιστούν το έργο και την υποχρέωση των δήμων να παρέχουν βασικές υπηρεσίες προς τους δημότες τους.

Οι συμμετοχικοί θεσμοί ενδυναμώνουν τα προοδευτικά χαρακτηριστικά της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Επιπλέον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πρέπει να λειτουργούν διαδραστικά και όχι απλώς να αναπαράγουν δελτία τύπου που καταγράφουν τις δράσεις του δήμου. Έτσι θα αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για τις συμμετοχικές διαδικασίες.

Εκτός από την κατάλληλη εκπαίδευση, απαιτούνται και καμπάνιες ευαισθητοποίησης. Ένα καλό παράδειγμα, μπορούμε να πούμε, αυτής της διαδικασίας είναι και η αξιέπαινη πρωτοβουλία πολιτών και οργανώσεων όπως το «Σώστε το Νερό», να διοργανώσουν δημοψήφισμα για τη διατήρηση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα του νερού.

Η ενεργός συμμετοχή του πολίτη είναι το κύριο στοιχείο και να αναπτυχθεί και να  ανθίσει η κοινωνική επιχειρηματικότητα. Οι κοινωνικές συμπράξεις αναδείχθηκαν στην Ελλάδα λόγω της κρίσης και η ΤΑ οφείλει να ενθαρρύνει τη δημιουργία τους παρέχοντας υλικά και άυλα μέσα. Αυτές πρέπει να καλύπτουν κάθε τομέα της κοινωνικής και παραγωγικής δραστηριότητας, όπως επίσης και συνεργασίες με τους Δήμους. Σε κάθε περίπτωση οι Δήμοι πρέπει να προωθούν την αυτονομία των κοινωνικών επιχειρήσεων και να αποφεύγεται κάθε πιθανότητα συστηματικής εξάρτησης από αυτούς.

Στις σημερινές συνθήκες της ύφεσης και εκτίναξης της ανεργίας, η κοινωνική οικονομλια και η κοινωνική επιχειρηματικότητα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Βασική φιλοσοφία της στρατηγικής για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα, είναι η παροχή δομών για την ανάπτυξη της σε τοπικό επίπεδο, ώστε:

·        να συμμετέχουν σε υφιστάμενη μορφή κοινωνικής επιχείρησης ή ακόμα να μπορούν και να μετατρέψουν την υπάρχουσα επιχείρησή τους σε κοινωνική επιχείρηση

·        να καλύψουν τις βιοποριστικές τους ανάγκες μέσω της επιχειρηματικής δραστηριότητας τους

και τέλος,

·        να επιτελούν κοινωνικούς σκοπούς μέσα από την δραστηριότητα αυτή.

Οι δράσεις είναι πολύ σαφείς και συνοψίζονται στα εξής:

·        άνοιγμα προς τους ωφελούμενους και συνομιλία μαζί τους για να οικοδομηθεί μία σχέση εμπιστοσύνης

·        ποιοτική έρευνα και συνεντεύξεις προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι φορείς και οι ομάδες που θέλουν και μπορούν να εμπλακούν

·        καταγραφή των αναγκών της τοπικής κοινωνίας που σχετίζεται με την κοινωφελή δραστηριότητα

·        ενημέρωση των δυνητικών κοινωνικών επιχειρηματιών για τα χρηματοοικονομικά εργαλεία

·        δημιουργία ιστοσελίδας με υλικό πληροφόρησης για τον θεσμό.